Cannabis (ylmy ady: Cannabis sativa L.), Moraceae maşgalasynyň her ýyl dik oty, beýikligi 1 to3 metr bolan bir ösümlik ösümligi. Uzyn boýly çukurlar, dykyz çal-ak reňkli saçlar. Sapraklar palmaly bölünýär, lobes lanceolate ýa-da çyzykly-lanceolate, esasanam aýal ösümlikleriň guradylan gülleri we trihomalary. Kanab ösdürip ýetişdirip, ýygnap bolýar. Aýallar we erkekler bar. Erkek ösümlige Chi, aýal ösümlige Ju diýilýär.
Cannabis ilki Hindistanda, Butanda we Merkezi Aziýada ýaýradylyp, häzirki wagtda dürli ýurtlarda ýabany ýa-da ösdürilip ýetişdirilýär. Şeýle hem Hytaýyň dürli ýerlerinde ösdürilip ýetişdirilýär ýa-da ýabany görnüşe öwrülýär. Sinszýanda giňden ýaýran ýabany.
Onuň esasy täsirli himiki düzümi, çilim çekenden ýa-da agyzdan kabul edilenden soň akyl we fiziologiki işjeňlige eýe bolan tetrahidrokannabinol (gysgaça THC). Adamlar müň ýyldan gowrak wagt bäri neşe çekýärler we 20-nji asyrda neşe serişdeleriniň we dinleriň ulanylyşy artdy.
Baldak gabygy süýümleri uzyn we gaty bolup, zygyr dokamak ýa-da egirmek, arkan ýasamak, balyk torlaryny dokamak we kagyz ýasamak üçin ulanylyp bilner; tohumlar ýag üçin basylýar, boýag, örtük we ş.m. üçin ulanylyp bilinýän ýagyň mukdary 30%, ýag galyndysy bolsa iýmit hökmünde ulanylyp bilner. Miwe adaty hytaý lukmançylygynda “kenep tohumy” ýa-da “kenep tohumy” diýilýär. Gül, erbet şemaly, amenoreýany we ýatdan çykmagy bejerýän “Mabo” diýilýär. Erik we dykyzlara “kenep fenugreek” diýilýär, zäherli, aşa köp şikesleri bejerýär, ýygnanmagy döwýär, iriňi dargadýar we köp gezek almagy geň galdyrýar; ýapraklarynda anestezik taýýarlamak üçin anestezik rezin bar.
Iş wagty: Apr-24-2022