Üç ýyldan gowrak gijikdirilenden soň, gözlegçiler weteranlarda trawmatikden soňky stres bozulmasyny (PTSD) bejermekde lukmançylyk neşe çiliminiň täsirliligine baha bermäge gönükdirilen möhüm kliniki synag geçirmäge taýýarlanýar. Bu gözleg üçin serişde, Miçiganda neşe söwdasyndan salgyt girdejilerinden gelýär.
Psihidelik neşe gözlegleri üçin köp ugurly birleşme (MAPS) şu hepde ABŞ-nyň Azyk we neşe serişdelerini dolandyryş gullugynyň (FDA) ikinji tapgyry tassyklandygyny habar berdi, MAPS metbugat beýanatynda mariuana ulanan we orta we agyr trawmatiki stres bozulmalaryndan ejir çeken 320 pensiýa çykan harby işgäriň tötänleýin, plasebo gözegçilik astyndadygyny aýtdy.
Gurama bu gözlegiň, THC guradylan gowrulan hamyr tüweleýleri we plasebo kenewiniň ýokary mukdaryny demlemegiň arasyndaky deňeşdirmäni derňemegi maksat edinýändigini we gündelik dozanyň gatnaşyjylaryň özleri tarapyndan düzülendigini aýtdy. Bu gözleg, tutuş ýurt boýunça ýüze çykan sarp ediş usullaryny şöhlelendirmek we “dem alýan kanabyň hakyky ulanylyşyny, trawmatikden soňky stres bozulmalaryny bejermekde bolup biljek peýdalaryna we töwekgelçiliklerine düşünmek” maksat edinýär.
MAPS taslamanyň ençeme ýyl bäri taýynlyk görýändigini mälim etdi we FDA-dan gözleg geçirmek üçin ýüz tutanda, ýaňy-ýakynda çözülen köp meseleleriň bardygyny görkezdi. Gurama “FDA bilen üç ýyl dowam eden gepleşiklerden soň, bu karar neşe serişdesi hökmünde geljekde gözleg üçin gapy açýar we millionlarça adama umyt döredýär
MAPS press-relizinde: "Trawmatikden soňky stres bozulmalaryny, agyrylary we beýleki agyr saglyk ýagdaýlaryny bejermek üçin neşe ulanylmagy göz öňünde tutulanda, bu maglumatlar näsaglara, saglygy goraýyş işgärlerine we uly ýaşly sarp edijilere habar bermek üçin möhümdir, ýöne kadalaşdyryjy päsgelçilikler adatça düzgünleşdirilen bazarlarda sarp edilýän neşe önümleriniň howpsuzlygy we netijeliligi barada manyly gözlegleri amala aşyrdy.
MAPS, gözlegleriň gidişine päsgel berýän FDA-nyň bäş sany kliniki togtadyş hatyna jogap berendigini mälim etdi.
Guramanyň habaryna görä, “2024-nji ýylyň 23-nji awgustynda MAPS FDA-nyň kliniki togtadyş baradaky bäşinji hatyna jogap berdi we dört esasy mesele boýunça bölüm bilen dowam edýän ylmy we kadalaşdyryjy tapawudy çözmek üçin resmi jedelleri (FDRR) tabşyrdy:“ 1) lukmançylyk gowrulan hamyr önümleriniň teklip edilýän THC dozasy, 2) administrasiýa usuly hökmünde çilim çekmek, 4) administrasiýa usuly däl.
Gözlegiň esasy gözlegçisi, psihiatr Sue Sisli bu synagyň trawmatikden soňky stres bozulmalaryny bejermek üçin lukmançylyk mariuany ulanmagyň ylmy kanunylygyny has aýdyňlaşdyrmaga kömek etjekdigini aýtdy. Trawmatikden soňky stres bozulmalary tarapyndan neşe serişdeleriniň köpelmegine we köp ştatyň lukmançylyk neşe programmalaryna goşulmagyna garamazdan, häzirki wagtda bu bejeriş usulynyň netijeliligini bahalandyrmak üçin berk maglumatlaryň ýokdugyny aýtdy.
Sisli öz beýanynda: "Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda millionlarça amerikaly öz alamatlaryna göni çilim çekmek ýa-da lukmançylyk mariuany elektroniki atomizasiýa etmek arkaly gözegçilik edýär ýa-da bejerýär. Neşäni ulanmak bilen baglanyşykly ýokary hilli maglumatlaryň ýoklugy sebäpli hassalar we düzgünleşdiriji guramalar üçin elýeterli maglumatlaryň köpüsi gadaganlykdan gelip çykýar, diňe bejerginiň peýdalaryny göz öňünde tutman, potensial töwekgelçiliklere ünsi jemleýär."
Meniň iş tejribämde weteran hassalar lukmançylyk neşe serişdeleriniň trawmatikden soňky stres bozulmalarynyň alamatlaryna adaty dermanlara garanyňda has gowy kömek edip biljekdigini paýlaşdylar "Weteranlaryň öz janyna kast etmegi gyssagly saglyk krizisidir, ýöne trawmatikden soňky stres bozulmalary ýaly ömre howp salýan saglyk ýagdaýlary üçin täze bejeriş usullaryny gözlemek üçin maýa goýsak, bu krizis çözülip bilner.
Sisli kliniki gözlegleriň ikinji tapgyrynyň “meniň ýaly lukmanlaryň bejeriş meýilnamalaryny düzmek we näsaglara trawmatikden soňky stres bozulmalaryna gözegçilik etmek üçin ulanyp biljek maglumatlary döredjekdigini aýtdy.
MAPS-da kenevir gözleginiň başlygy Allison Koker, FDA-nyň bu ylalaşyga gelip bilendigini aýtdy, sebäbi agentlik ikinji tapgyrda THC mazmuny bilen täjirçilik taýdan elýeterli lukmançylyk kanabynyň dowamly ulanylmagyna rugsat berjekdigini aýtdy. Şeýle-de bolsa, FDA haýsydyr bir neşe serişdesini iberiş enjamynyň howpsuzlygyna baha berip bilýänçä, elektroniki nebulizlenen neşe saklanýar.
FDA-nyň kliniki gözleglere gatnaşmak üçin hiç wagt neşe bejergisine sezewar bolmadyk gatnaşyjylary işe almak baradaky aýratyn aladalaryna jogap edip, MAPS gatnaşyjylardan “dem almak (çilim çekmek ýa-da buglamak) tejribesini talap etmek üçin teswirnamasyny täzeledi.
FDA, şeýle hem, dozalary öz-özüňi düzetmäge mümkinçilik berýän gözlegiň dizaýnyny sorag astyna aldy - gatnaşyjylaryň neşe serişdelerini öz isleglerine görä iýip biljekdigini, ýöne belli bir mukdardan ýokary däldigini, MAPS bu meselede ylalaşmakdan ýüz öwürdi.
FDA-nyň metbugat sekretary senagat metbugatyna ikinji tapgyryň tassyklanmagyna sebäp bolan jikme-jik maglumat berip bilmeýändigini aýtdy, ýöne edaranyň “trawmatikden soňky stres bozulmalary ýaly çynlakaý akyl keselleri üçin goşmaça bejeriş usullarynyň gyssagly zerurlygyny ykrar edýändigini” mälim etdi.
Bu gözleg, Miçigan weteranlary Cannabis Barlag Grantlary Maksatnamasy tarapyndan maliýeleşdirildi, bu döwletiň kanuny mariuana salgydyny FDA tarapyndan tassyklanan girdeji däl kliniki synaglary maliýeleşdirmek üçin “ABŞ-da lukmançylyk neşe önümleriniň kesellerini bejermekde we weteranlaryň öz-özüne zyýan bermeginiň öňüni almak üçin” tassyklady.
Döwlet işgärleri 2021-nji ýylda jemi 20 million dollarlyk grantyň bir bölegi bolan bu okuw üçin 13 million dollar serişde yglan etdi. Şol ýyl Waýn döwlet uniwersitetiniň jemgyýetçilik hereketleri we ykdysady mümkinçilikler býurosyna ýene-de 7 million dollar bölünip berildi, bu gözlegçiler bilen lukmançylyk neşe önümleriniň trawmatikden soňky stres bozulmalary, aladalar, uky bozulmalary, depressiýa we öz janyna kast etmek meýillerini öz içine alýan dürli akyl saglygy bozulmalaryny nädip bejerip boljakdygyny öwrenmek üçin bilelikde işledi.
Şol bir wagtyň özünde, 2022-nji ýylda Miçigan Cannabis Administrasiýasy şol ýyl iki uniwersitet: Miçigan uniwersiteti we Waýn döwlet uniwersiteti üçin 20 million dollar peşgeş bermegi teklip etdi. Öňküsi agyryny bejermekde CBD-iň ulanylyşyny öwrenmegi teklip etdi, ikinjisi bolsa iki sany garaşsyz gözleg üçin serişde aldy: biri, kannabinoidleriň ulanylmagynyň uzak möhletli täsir (PE) terapiýasyndan soňky trawmatiki stres bozulmalarynyň weteranlarynyň çaklamasyny gowulaşdyryp biljekdigini ýa-da ýokdugyny anyklamaga gönükdirilen “ilkinji tötänleýin, gözegçilikli, uly göwrümli kliniki synag”; Beýleki bir barlag, trawmatikden soňky stres keseli bolan weteranlarda neýroinflamasiýanyň we öz janyna kast etmek ideýasynyň newrobiologiki esaslaryna täsiri.
MAPS-y esaslandyryjy we prezident Rik Doblin guramanyň ýaňy-ýakynda FDA tarapyndan tassyklanan kliniki synagyny yglan edende, Amerikan weteranlarynyň “trawmatikden soňky stres bozulmalaryny (PTSD) ýeňilleşdirip biljek bejergä gyssagly mätäçdigini aýtdy.
MAPS täze gözleg ýollaryny açmakda we FDA-nyň adaty pikirlenmesine garşy çykmakda öňdebaryjydygyna buýsanýar "-diýdi. Lukmançylyk neşe gözleglerimiz, FDA-nyň meýilnama we wagta görä neşe serişdelerini dolandyrmagyň adaty usullaryna garşy çykýar. MAPS lukmançylyk gözlegleriniň hakyky durmuşda ulanylyşyny üpjün etmek üçin gözleg dizaýnlaryny bozmakdan ýüz öwürýär.
MAPS-yň ozalky gözleglerinde diňe bir neşe däl, eýsem guramanyň adyndan görnüşi ýaly, psihedelik dermanlary hem bar. MAPS, Lykos Terapewtika (ozal MAPS haýyr-sahawat ady bilen tanalýardy) neşe serişdelerini öndürýän kompaniýany döretdi, trawmatikden soňky stres bozulmalaryny bejermek üçin metamfetamin (MDMA) ulanmak üçin tassyklamak üçin şu ýylyň başynda FDA-a ýüz tutdy.
Augustöne awgust aýynda FDA MDMA-ny sazlaýjy bejergi hökmünde tassyklamakdan ýüz öwürdi. Psihiatrik gözlegler Journalurnalynda çap edilen başga bir gözleg, kliniki synaglaryň netijesi “höweslendiriji” bolsa-da, MDMA kömegi bilen bejergi (MDMA-AT) häzirki bar bolan bejeriş görnüşlerini çalşyp bilmezden ozal has köp gözlegiň zerurdygyny ýüze çykardy.
Käbir saglyk işgärleri muňa garamazdan, bu tagallanyň henizem federal hökümet derejesinde ösüşi görkezýändigini aýtdy. ABŞ-da Saglygy goraýyş sekretarynyň kömekçisiniň edarasynyň baş lukman işgäri Leýt J. Ştatlar: “Bu, öňe barýandygymyzy we kem-kemden işler edýändigimizi görkezýär.
Mundan başga-da, şu aýda ABŞ-nyň Neşelere garşy göreşmek dolandyryş gullugynyň (DEA) diňleýjisi Weteranlar Hereket Komitetiniň (WAC) Baýden administrasiýasynyň neşe serişdelerini gaýtadan kesgitlemek teklibi boýunça geçiriljek diňlenişige gatnaşmak baradaky haýyşyny ret etdi. WAK bu teklibiň, syýasatyň üýtgemegine täsir edip biljek esasy sesleri aýyrmaýandygy sebäpli, "adalatyň üstünden gülmek" bolandygyny aýtdy.
DEA birneme öz içine alýan gyzyklanýan taraplaryň bukjasynyň şaýatlarynyň sanawyny hödürlän hem bolsa, WAC gyzyklanýan taraplaryň görkezme bermeklerine rugsat bermek borjuny henizem "ýerine ýetirmändigini" aýtdy. Weteranlar guramasy munuň kazy Mulroniniň resmi diňlenişigi 2025-nji ýylyň başyna yza süýşürendigi bilen düşündirilip bilinjekdigini, DEA-nyň saýlanan şaýatlarynyň neşe serişdeleriniň sanawyna girizilmegi ýa-da näme üçin gyzyklanýan taraplar hasaplanmalydygy barada ýeterlik maglumat bermändigi sebäpli ýüze çykyp biljekdigini aýtdy.
Şol bir wagtyň özünde, ABŞ Kongresi şu aý Sowuk uruş döwründe potensial howply himiki maddalara sezewar bolan weteranlaryň, şol sanda LSD, nerw serişdeleri we gorçisa gazy ýaly weteranlaryň hal-ýagdaýyny üpjün etmäge gönükdirilen täze kanun taslamasyny teklip etdi. Bu gizlin synag maksatnamasy 1948-nji ýyldan 1975-nji ýyla çenli Meriländäki harby bazada geçirildi, bu faşist alymlarynyň bu maddalary Amerikan esgerlerine bermegi.
Recentlyaňy-ýakynda ABŞ-nyň harby güýçleri adaty psihedelik dermanlary ýaly çalt başlanýan akyl saglygy üçin peýdalary üpjün edip biljek, ýöne psihedelik täsirleri döretmezden täze bir görnüşli derman öndürmek üçin millionlarça dollar maýa goýdy.
Weteranlar lukmançylyk neşe serişdeleriniň kanunlaşdyrylmagynda we döwlet we federal derejede häzirki psihedelik neşe reformasy hereketinde esasy rol oýnady. Mysal üçin, şu ýylyň başynda Weteranlar Hyzmat Guramasy (VSO) Kongres agzalaryny psihedeliki derman kömegi bilen bejergi we lukmançylyk neşe serişdeleriniň bolup biljek peýdalary barada gyssagly gözleg geçirmäge çagyrdy.
Amerikan Yrak we Owganystan Weteranlar Assosiasiýasy, Amerikanyň Daşary ýurt söweş weteranlary birleşigi, Amerikan maýyp weteranlar birleşigi we maýyp esgerler taslamasy ýaly guramalaryň haýyşlaryndan öň, käbir guramalar Weteranlar ministrliginiň geçen ýylky weteranlar gullugynyň her ýylky diňlenişiginde lukmançylyk neşe gözleginde "haýal" bolandygyny tankytladylar.
Respublikan syýasatçylaryň ýolbaşçylygynda reforma ugrundaky tagallalar weteranlara elýeterliligi, döwlet derejesindäki üýtgeşmeleri we psihedelik neşe serişdelerine elýeterliligi giňeltmek baradaky birnäçe diňlenişigi jemleýän Kongresde Respublikan partiýa tarapyndan goldanýan psihedelik neşe kanunyny hem öz içine alýar.
Mundan başga-da, Wiskonsin respublikan kongresmeni Derrik Wan Orden bir komitet tarapyndan gözden geçirilen kongresiň psihedelik neşe kanunyny hödürledi.
Wan Oden, şeýle hem, Goranmak ministrligine (DOD) işjeň harby gullukçylar üçin käbir psihedelik dermanlarynyň bejeriş potensialy boýunça kliniki synaglary geçirmek üçin serişdeleri bermäge gönükdirilen ikitaraplaýyn çäräniň tarapdarydyr. Bu reforma, Prezident Jo Baýden tarapyndan 2024-nji ýyldaky Milli Goranmak Awtorlaşdyryş Kanunyna (NDAA) girizilen üýtgetme bilen kanuna gol çekildi.
Şu ýylyň mart aýynda kongresiň maliýeleşdiriş ýolbaşçylary psihedelik dermanlary boýunça gözlegleri geçirmek üçin 10 million dollar çykdajy meýilnamasyny hem öz içine aldy.
Şu ýylyň ýanwar aýynda Weteranlar Işleri Bölümi trawmatikden soňky stres bozulmalaryny we depressiýany bejermek üçin psihedelik dermanlarynyň ulanylyşy barada çuňňur gözleg talap edip, aýratyn ýüz tutdy. Geçen ýylyň oktýabr aýynda bölüm weteranlaryň saglygynyň geljegi barada täze podkast çykardy, seriýanyň birinji bölümi psihedelik dermanlarynyň bejeriş mümkinçiliklerine bagyşlandy.
Döwlet derejesinde Massaçusets ştatynyň gubernatory awgust aýynda weteranlara gönükdirilen kanun taslamasyna gol çekdi, psilosibin we MDMA ýaly maddalaryň potensial bejeriş peýdalary barada maslahat bermek we hödürlemek üçin psihedelik neşe iş toparyny döretmek baradaky düzgünleri öz içine alýar.
Bu aralykda, Kaliforniýada kanun çykaryjylar weteranlar we öňki gyssagly kömek işgärleri üçin psilosibin bejergisini üpjün etmek üçin synag taslamasyna ygtyýar berjek ikitaraplaýyn kanun taslamasyna garamakdan ýüz öwürdiler.
Iş wagty: Noýabr-26-2024